اگر شما هم برنامهنویس باشید، قطعا سایت استک اورفلو «Stack Overflow» نامی آشنا برای شماست. این سایت در ماه مه 2023، نظرسنجی سالانه خود را انجام داد تا بداند توسعهدهندگان از چه ابزارهایی استفاده میکنند، چگونه آنها را یاد میگیرند و نظر آنها چیست. بیشاز 90 هزار برنامهنویس در این نظرسنجی شرکت کردند که 71درصد از آنها افراد حرفهای بودند. طبق این نظرسنجی، جاوا اسکریپت «JavaScript» برای یازدهمین سال پرکاربردترین زبان باقی ماند.
زمانیکه قصد دارید بهترین فریمورک را برای این زبان برنامهنویسی پیدا کنید با نامهای مختلفی برخورد میکند؛ احتمالا پیداکردن فریمورک مناسب برای شما دشوار میشود. اما نگران نباشید؛ ما در این مقاله از راژکس به شما کمک میکنیم. در ادامه فهرستی از بهترین فریمورکهای جاوا اسکریپت برای فرانتاند «front-end» و بکاند «back-end» را آوردهایم که قطعا به شما کمک میکند.
برترین فریمورکهای جاوا اسکریپت برای فرانتاند؛ معرفی و ویژگیها
جاوا اسکریپت تقریبا 2 دهه است که بهطور گسترده برای توسعه فرانتاند استفاده میشود. طبق نظرسنجی «State of JS» در سال 2022، 5 فریمورک در این زبان برنامهنویسی برای توسعه فرانتاند در سال 2023 معرفی شده است که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
1. ریاکت (React)
ریاکت «React» که با نام React.js هم آن را میشناسند، یکی از بهترین فریمورکهای جاوا اسکریپت در فرانتاند است. این فریمورک یک کتابخانه متنباز JavaScript است که توسط تیمی از توسعهدهندگان فیسبوک به رهبری جردن واک در سال 2011 ایجاد شد. نمونه اولیه فریم، «FaxJS» نام داشت و اولین بار در «Newsfeed» فیسبوک آزمایش شد. ریاکت را میتوان یک تحول بزرگ در حوزه توسعه وب در نظر گرفت که پیشرفتی واقعی در شکلدهی برنامههای کاربردی وب که امروز میبینیم، ایجاد کرد.
React یک سبک برنامهنویسی مبتنی بر مولفه، فانکشنال و اعلامی را برای ایجاد رابطهای کاربری تعاملی برای اپلیکیشنهای وب تک صفحهای معرفی کرد. ریاکت با استفاده از تکنیک «Virtual DOM» تفسیر بسیار سریعی دارد. DOM مخفف «Document Object Model» است که بهجای تفسیر کل صفحه، تنها اجزایی که تغییر کردهاند، تفسیر میکند. اگرچه React منحنی یادگیری کمی تندتر از سایر بهترین فریم ورکهای این لیست دارد؛ اما توسط یک جامعه توسعهدهنده بزرگ، منابع یادگیری فراوان و قابل قبولی قرار گرفته است. یکی دیگر از ویژگیهای کلیدی React، قواعد نوشتاری سادهتر JSX به جای جاوا اسکریپت است. اما آمار در مورد استفاده از ریاکت چه چیزی میگویند:
- طبق آمار State of JS، ریاکت برای هفتمین سال متوالی رتبه اول را در لیست فریمورکهای فرانتاند در سراسر جهان کسب کرده است.
- 8درصد از توسعهدهندگان جاوا اسکریپت در حال حاضر از React.js استفاده میکنند؛ در حالیکه 47.2 درصد دیگر علاقه زیادی به یادگیری این فریمورک در آینده نشان دادهاند.
- بر اساس ارقام تا نوامبر 2022، React در حال حاضر توسط 11.9 میلیون وبسایت استفاده میشود.
مزایا:
- پیشرفت مداوم؛
- سئوپسند «SEO-friendly»؛
- ادغام آسان؛
- روند داده مستقیم؛
- جامعه قوی و فعال؛
- استفاده مجدد از کد؛
- تکنیک Virtual DOM؛
- سینتکس سادهتر.
معایب:
- مشکل در اسناد؛
- JSX احتمالا مشکل
2. انگولارجیاس (AngularJS)
انگولار جیاس «AngularJS» یکی دیگر از بهترین فریمورکهای جاوا اسکریپت در دسته فرانتاند است. این یک فریمورک متنباز مبتنی بر «TypeScript» است که توسط گوگل برای ساخت برنامههای وب تک صفحهای سمت کاربر استفاده میشود. AngularJS توسط مهندسان گوگل میسکو هیوری و آدام آبرونز در سال 2010 ایجاد شد و AngularJS (یا Angular 1) نام گرفت. انگولار جیاس تحسین افراد زیادی را بههمراه داست و حتی آماده سلطنت شد؛ اما ظهور ریاکت آن را به فراموشی سپرد و کاستیهای جدی آن را آشکار کرد. در نتیجه، این فریمورک یک بازنویسی کامل را از ابتدا انجام داد و Angular 2 در سال 2016 منتشر شد.
انگولار جیاس 1 از React الهام گرفت و تغییرات زیادی ایجاد کرد که بزرگترین آن تغییر معماری Model-View-Whatever (MVW) به معماری مبتنی بر مولفه (کامپوننت) بود. امروزه AngularJS یکی از امنترین فریمورکهای برای ساخت برنامههای کاربردی در اندازه سازمانی است. بیش از یک میلیون وب سایت از جمله Google، Forbes، IBM و Microsoft از این فریمورک استفاده میکنند. اما آمار در مورد AngularJS چه میگوید:
- AngularJS در نظرسنجی State of JS 2022 برای دومین سال متوالی رتبه دوم را برای فریمورکهای فرانتاند کسب کرد.
- این فریمورک در سال 2018 به رتبه دوم سقوط کرد و React بهعنوان بهترین فریمورک جاوا اسکریپت برای توسعه فرانتاند پیشی گرفت.
- بر اساس آمار استک اورفلو در سال 2022، انگولار با 23.60 درصد پاسخ مثبت، پس از React، در رتبه سوم بهترین فریم ورکهای قرار گرفت.
- در حال حاضر تقریبا 2.27 میلیون وب سایت با این فریمورک ساخته شدهاند.
مزایا:
- معماری مبتنی بر مولفه؛
- الگوی طراحی MVC؛
- دارای حمایت قوی جامعه برنامهنویسان؛
- ادغام شخص ثالث «Third-Party»؛
- اتصال داده دو طرفه.
معایب:
- سئو ضعیف؛
- احتمال مشکلات عملکردی؛
- درک سخت برخی ویژگیها برای افراد مبتدی؛
- برنامه سنگین.
3. ویو جیاس (Vue.js)
ویو جیاس «Vue.js» یا Vue یک فریمورک جاوا اسکریپت سبک و متنباز است که برای ساخت سایت اختصاصی و ایجاد رابطهای کاربری خلاقانه و برنامههای وب تک صفحهای با کارایی بالا با حداقل تلاش استفاده میشود. این فریمورک اولین بار در سال 2014 توسط «Evan You»، که در گوگل کار میکرد، راهاندازی شد. و از آن زمان، Vue.js یکی از بهترین فریمورکهای برای توسعه front-end بوده است.
اگرچه ویو جیاس بیشتر ویژگیهای ReactJS و AngularJS را دارد؛ اما پیشرفتهای عمدهای در این ویژگیها ایجاد شد تا فریمورکی بهتر، با کاربری آسان و امن تبدیل شود. برای مثال در این فریمورک مانند نگولارجیاس دارای ویژگی اتصال داده دو طرفه و همانند فریمورک ریاکت از تکنیک Virtual DOM برخوردار است. آمارهای جالبی هم فریمورک ویو جیاس وجود دارد:
- js در نظرسنجی وضعیت JS 2022، در فهرست بهترین فریمورکهای برای فرانتاند در رتبه سوم قرار دارد.
- در حال حاضر 46.2درصد از توسعهدهندگان جاوا اسکریپت از این فریمورک استفاده میکنند و متعهد به ادامه استفاده از آن هستند؛ در حالیکه 50.7 درصد علاقه زیادی به استفاده از آن نشان دادهاند.
- بهطور کلی در رتبه هفتم محبوبترین فریمورک وب قرار گرفت.
- بر اساس آمارها تا ژانویه 2023، 3.9 میلیون وب سایت با Vue ساخته شدهاند.
مزایا:
- سادگی؛
- یادگیری آسان؛
- حجم کم؛
- ساده برای ادغام؛
معایب:
- عدم وجود افزونههای ضروری؛
- جامعه کوچک؛
- فرصتهای شغلی محدود؛
- دارای موانع زبانی.
4. امبر جیاس (Ember.js)
امبر جیاس «Ember.js» یک فریمورک جاوا اسکریپت متنباز برای ساخت برنامههای وب تک صفحه ای برای مشاغل است. برخلاف سایر فریمورکهایی که در مورد آن صحبت کردیم، معماری «Model-View-ViewModel» یا (MVVW) پایه و اساس این فریمورک است. Ember.js در اصل یک فریمورک «SproutCore 2.0» بود که توسط سازنده آن «Yehuda Katz» به Ember.js تغییر نام داد. یکی از محبوبترین و کلیدیترین ویژگیهای امبر، ابزار رابط خط فرمان است. این ویژگیها آن را به یکی از بهترین فریمورکها تبدیل کرده است.
اگرچه Ember.js در مقایسه با React وVue یک فریمورک قدیمیتر فرانتاند است؛ اما هنوز هم عملکرد خوبی دارد و تعداد کاربر زیاد مانند شرکتهای بزرگی مانند مایکروسافت، لینکدین، نتفلیکس و غیره دارد. آمارها در مورد این فریمورک را در ادامه بخوانید:
- در نظرسنجی State of JS 2022، امبر جیاس در فهرست بهترین فریمورکها برای front-end رتبه 4 را دارد.
- بر اساس آمار از نوامبر 2022 تقریبا 38 هزار وبسایت است که با js ساخته شدهاند.
مزایای:
- اسناد و پشتیبانی عالی؛
- عملکرد ساده برای کار با APIها؛
- ویژگی Convention over Configuration؛
- واسط خط فرمان؛
- انتخاب خوبی از افزونهها؛
- ابزار Inspector.
معایب:
- منحنی یادگیری شیبدار؛
- پیچیدگی بسیار؛
- محبوبیت کم؛
- نامناسب برای پروژههای کوچک.
5. سولت (Svelte)
Svelte یک کامپوننت متنباز و یکی از بهترین فریمورکهای جاوا اسکریپت است. این فریمورک توسط توسعهدهنده پیشین گاردین، یعنی ریچ هریس ساخته شد. سولت اولین بار در سال 2016 معرفی گردید و محبوبیت زیادی به دست آورد. بسیاری از توسعهدهندگان، فریمورک را یک ایده واقعا انقلابی میدانند که اساسا نحوه کدنویسی برنامههای وب را تغییر میدهد.
سولت بر خلاف سایر فریمورکها مانند React یا Vue.js قابلیت Virtual DOM ندارد. در عوض، اجزای سازنده را بدون نیاز به تکرار واضحها در کدهای ساده HTML، CSS و جاوا اسکریپت ساخته میشود. سپس «Svelte Compiler» این کد را در ماژولهای جاوا اسکریپت بدون فریمورک، در طول زمان ساخت تفسیر میکند و با تغییر وضعیت DOM را بهروز خواهد کرد. بنابراین برخلاف سایر فریم ورکهای مانند React یا Vue.js، Svelte به پردازش بالای مرورگر نیازی ندارد. بر اساس آمارها:
- Svelte تقریبا 3 سال پس از عرضه اولیه، بار بهعنوان یکی از بهترین فریمورکها به رتبهبندی State of JS رسید.
- سال 2022 سال هیجانانگیزی برای Svelte بود؛ چراکه شاهد محبوبیت ناگهانی بود و توسط توسعهدهندگان آن را با آغوش باز به عنوان فریمورک فرانت قبول کردند.
- تقریبا بر اساس آمار از نوامبر 2022، بیش از 45 هزار وبسایت با Svelte ساخته شدهاند.
مزایای:
- مدل مبتنی بر مولفه؛
- یادگیری آسان؛
- سبک و آسان برای اجرا؛
- عملکرد عالی؛
- سئوپسند.
معایب:
- جامعه و اکوسیستم کم؛
- عدم وجود ابزار؛
- نیاز مستمر به کاوش و بهروزرسانی.
برترین ابزارهای توسعه بکاند؛ معرفی 5 فریمورک جاوا اسکریپت
یکی از دلایل اصلی موفقیت جاوا اسکریپت و رسیدن آن به تاجوتخت محبوبترین زبان برنامهنویسی جهان، تطبیقپذیری آن است. به لطف Node.js نه تنها میتوان از این زبانبرنامهنویسی برای توسعه طرف کاربر؛ بلکه برای توسعه بکاند طرف سرور هم استفاده کرد. چندین فریمورک جاوا اسکریپت طرف سرور وجود دارد. اما قبل از انتخاب باید فاکتورهای مهمی مانند عملکرد، مقیاسپذیری، انعطافپذیری و ماهیت برنامه وب خود را در نظر بگیرید. در ادامه 5 فریمورک برتر برای back-end در سال 2023 آورده شده است.
1. نود جیاس (Node.js)
نود جیاس «Node.js» یک پلتفرم سرور متنباز است که میتواند در ویندوز، لینوکس، یونیکس، macOS و سایر سیستم عاملها استفاده شود. این فریمورک از موتور جاوا اسکریپت V8، برای اجرای کد در خارج از یک مرورگر وب استفاده میکند.
حدود سیزده سال پس از انتشار اولین محیط جاوا اسکریپت طرف سرور، «Ryan Dahl» نسخه اصلی Node.js را در سال 2009 ایجاد کرد. در نسخه اولیه تنها Linux و Mac OS X پشتیبانی میشدند. اما در سال 2019 پایه OpenJS، JS و Node.js ترکیب شدند و از آن زمان، Node.js در رتبه اول بهترین فریمورکها قرار گرفت. اطلاعات جذابی هم در مورد این فریمورک وجود دارد و بر این اساس:
- js بهعنوان محبوب ترین فناوری وب در نظرسنجی سالانه استک اورفلو معرفی شد.
- این فریمورک میتواند زمان بارگذاری را به 50 تا 60 درصد کاهش دهد که این ویژگی آن را به یک فریمورک جاوا اسکریپت پشتیبان قوی تبدیل میکند.
- 85درصد از توسعه دهندگان برای ایجاد برنامههای وب و 43درصد از آنها برای ایجاد برنامههای کاربردی سازمانی از js استفاده میکنند.
- طبق دادههای «W3Tech»، در 1.4 تا 2.2 درصد از کل وبسایتهای سراسر جهان از نود جیاس استفاده میشود؛ در واقع بر اساس این آمار حدود 30 میلیون وبسایت از js استفاده میکنند.
مزایا:
- عملکرد عالی؛
- یادگیری آسان
- قابل ارتقا؛
- جامعه فعال.
معایب:
- حفظ کد مشکل؛
- دارای تعدادی ابزار تستنشده یا بیکیفیت.
2. نکست جیاس (Next.js)
نکست جیاس یک فریمورک مبتنی بر React است. Next.js توسط شرکت هلندی «Vercel» در سال 2017 ایجاد شد. این فریمورک به برنامهنویسان اجازه میدهد تا وب سایتهای «JAMstack» استاتیک و پویا ایجاد کنند و توسط شرکتهای مختلفی در سراسر جهان استفاده میشود.
Next.js از اجزای جاوا اسکریپت و React برای ایجاد رابط کاربری استفاده میکند. ویژگی که نکست جیاس را از سایر فریمورکها متمایز میکند، توانایی آن در تولید خودکار صفحات بر اساس ساختار سیستم فایل پروژه است. این ویژگی اجازه میدهد تا فرآیند توسعه سریعتر شود و نیازی به ایجاد صفحات برای هر قسمت از محتوا به صورت دستی وجود نداشته باشد. بر اساس آمار سایتهای معتبر:
- js در گزارش JS 2022، رتبه اول پراستفادهترین فریمورکهای جاوا اسکریپت پشتیبان دارد.
- در حال حاضر 48.6درصد از برنامه نویسان این زبان برنامهنویسی از js استفاده میکنند. اما جالب است بدانید که 65.2 درصد از توسعهدهندگان علاقهمند هستند، این فریمورک را بهعنوان برنامه بعدی را امتحان کنند.
- بر اساس آمارها تا نوامبر 2022، 900 هزار وبسایت از js استفاده میکنند.
مزایا:
- تجربه کاربری منحصربهفرد؛
- پشتیبانی از CSS داخلی؛
- بدون نیاز به تنظیمات اولیه خاص؛
- سئوپسند؛
- تقسیم خودکار کد؛
- ویژگی پیشواکنشی «Pre-fetching»؛
- بارگذاری مجدد کد.
معایب:
- سفارشی کردن سخت؛
- حداقل تعداد پلاگین؛
- زمانبر بودن ساخت و مدیریت فریمورک.
3. اکسپرس جیاس (Express)
اکسپرس «Express» که بهعنوان Express.js هم شناخته میشود، یک فریمورک متنباز برای ساخت API و برنامههای کاربردی وب استفاده است. اکسپرس آنقدر محبوب است که در کنار Node.js یکی از بهترین فریم ورکهای برای بکاند بهشمار میآید. آقای «TJ Holowaychuk» اکسپرس را در سال 2010 و قبل از خرید توسط IBM در سال 2015 ساخت. دلیل اصلی محبوبیت Express، کدنویسی سریع آن در طرف سرور است. کارهای پیچیده که کدنویسی آن با Node.js ساعتها طول میکشید، به لطف Express میتواند در چند دقیقه حل شوند. آمارها هم به بررسی این فریمورک پرداختهاند:
- طبق نظرسنجی توسعهدهندگان Stack Overflow در سال 2022، Express به طور کلی در رتبه سوم محبوبترین فریمورک وب قرار گرفت.
- تقریبا بر اساس آمار مختلف، تا نوامبر 2022، 2.1 میلیون وبسایت با Express ساخته شدهاند.
مزایا:
- مستندات و اکوسیستم خوب؛
- توسعه سریع؛
- ادغام سریع با پایگاه داده؛
- حجم کم؛
- یادگیری و پیاده سازی بسیار آسان؛
- کاهش زمان ساخت وب اپلیکیشن.
معایب:
- نیاز به تغییرات متعدد کد؛
- کارایی نداشتن برای مدیریت کارهای سنگین؛
- واسط برنامهنویسی کاربردی نامتوازن.
4. ناکست جیاس (Nuxt.js)
ناکست «Nuxt» یک فریمورک متنباز مبتنی بر Vue.js است که برای ساخت برنامههای کاربردی وب، بهویژه برنامههای تفسیر شده طرف سرور استفاده میشود. میتوان این فریمورک را یک کمک برای Vue.js در نظر گرفت. اما به یاد داشته باشید که ناکست جایگزین Vue.js نیست؛ چراکه نمیتواند به تنهایی کار کند. Nuxt یکی از بهترین فریم ورکهای برای ایجاد این سه نوع برنامه وب شامل صفحات استاتیک، برنامههای وب تک صفحهای (SPA) و برنامههای کاربردی وب در طرف سرور (SSR) است. آمار استفاده از ناکست نشان میدهد که:
- در حال حاضر 14.4درصد از توسعهدهندگان این زبان برنامهنویسی که در نظرسنجی شرکت کردند از Nuxt استفاده میکنند، در حالیکه 30.5درصد در مورد نام فریمورک را شنیدهاند و مایلند در آینده آن را امتحان کنند.
- تقریبا 592 هزار وبسایت با استفاده از فریمورک ساخته شدهاند.
مزایا:
- راهاندازی و توسعه سریع؛
- قابلیت تقسیم خودکار کد؛
- ایجاد اپلیکیشن عمومی؛
معایب:
- ناتوانی در مدیریت ترافیک بالا؛
- در دسترس نبودن اکثرا افزونههای رایج؛
- کار نکردن با کتابخانههای سفارشی.
5. گتسبی (Gatsby)
گتسبی یکی از بهترین فریمورکها برای توسعه back-end است. این فریمورک توسط کایل متیوز و سام باگوات ایجاد شد و در می 2015 آن را راهاندازی کردند. گتسبی به کاربران این امکان را میدهد که دادهها را از هر منبع دادهای قابل تصور مانند سیستم مدیریت محتوا نظیرWordPress ، Drupal، Netlify، Contentful یا APIها جمعآوری کنند.
در نتیجه، گتسبی عملکرد فوق العاده سریع، امنیت بیعیب و نقص را ارائه میدهد و جایگاه خود را به عنوان یکی از بهترین فریمورکهای جاوا اسکریپت تثبیت میکند. بر اساس آمار Wappalyzer و BuiltWith تا نوامبر 2022، 255 هزار وبسایت با استفاده از Gatsby ساخته شدهاند.
مزایا:
- عملکرد سریع؛
- سئوپسند؛
- پشتیبانی از چندین منبع داده؛
- امنیت بالا؛
معایب:
- نامناسب برای وبسایتهای بزرگ؛
- نیاز به دانش پیشنیاز؛
- نیاز دائمی به بهروزرسانی محتوا؛
- پرهزینه بودن پیادهسازی و مدیریت آن.
انتخاب بهترین فریمورک کار شما را راحت میکند
جاوا اسکریپت یک زبان پویا و تفسیر شده است که بهعنوان زبان وب شناخته میشود. این زبانبرنامهنویسی علاوهبر استفاده برای طراحی سایت و توسعه وب، در بسیاری از برنامههای کاربردی دیگر مانند برنامه های دسکتاپ، اپلیکیشنهای موبایل و توسعه بازی هم کاربرد دارد. JavaScript به خودیخود برای ساختن هر برنامه وب از ابتدا کافی است؛ چراکه تمام کتابخانه لازم برای ساخت هر ویژگی مورد نیاز را دارد. اما ایجاد این ویژگیها در زمانیکه نیاز به ساختن یک برنامه کاربردی دارید، میتواند استرسزا و زمانبر باشد. در این شرایط استفاده از فریمورکها کار را راحتتر میکند. چندین فریمورک مختلف برای این زبان برنامهنویسی وجود دارد که هر کدام از آنها مزایا و معایب خاص خود را دارند.